UĞUR İSTANBUL
artvin Çay fiyatlarındaki artışa Ardanuç ilçesinde yaşayan vatandaşlar ve çay ocağı işletmecileri tepki gösterdi. Emekli Gürsel Kaya, “Eskiden çevremizdeki arkadaşlarımıza çay ikram edelim diye gözlemlerdik ama artık çay parası biraz az olsun diye uzaktan geçiyorlar.” Çayhane müdürü Şemiye Koç, “Çay dükkanı işletiyorum ve bu yıl 4 zam oldu, zamlar yüzde 20’nin altında değil ve çok değerli. Artışları müşteriye yansıtamıyoruz. Nasıl yapabiliriz?” Bunu müşteriye yansıtsak müşterilerin yarısı gider.”
Artvin’in Ardanuç ilçesinde çay ocağı işletmecileri ve vatandaşlar artan çay fiyatlarına tepki gösterdi.
“TEK KEYFİMİZ ÇAYDI VE ONU BİZDEN ALDLAR”
Emekli vatandaş Gürsel Kaya, “Türkiye çay üreten bir ülke olmasına rağmen çay fiyatlarında ne yazık ki yüzde 70 civarında bir artış oldu. Eskiden etrafımızdaki arkadaşlarımızı gözlemlerdik onlara çay ikram ederdik,” dedi. ama artık uzaktan geçiyorlar o yüzden çay parası biraz az ve tek eğlencemiz arkadaşlarımızla çay içmek.” “İçiyordu, içemiyoruz ve evde doğru dürüst satın alamıyoruz” dedi.
Emekli vatandaş İsmail Durmuş, “Ardanuç’ta yaşıyorum ve çaya ödediğimiz paralar göz önüne alındığında ne yazık ki boğazımızdan geçmiyor. Aldığımız emekli maaşı hiçbir şeye yetmiyor ve inanın çok zor, hatta çaya ödediğimiz para da boğazımızdan geçmiyor. Çay ısmarlayınca doğal olarak cebimizi düşünürüz. Eskiden yoldan arkadaşlarımızı çağırırdık çay içeriz diye. “Artık arkadaşlarımızın gözlerine bakıyoruz ki bize kötü gözle bakmasınlar.” önyargı” dedi.
“EMEKLİYİZ VE ÇAYIN FİYATI BİZİM İÇİN ZOR”
Emekli vatandaş Mustafa Biçiçi, “Önce çay ocağını etkiliyor, sonra bizi etkiliyor, tabi ki evi de etkiliyor. Bu artışlar evi de etkiliyor. Bir zamanlar 20 liraya aldığımız çay neredeyse 200 liraydı. Eee yapmayın” dedi. Emekliye sorma, ben emekliyim ve bu beni zorluyor, o yüzden bana sorma. “Bakın, çay bile almıyorlar. Bir saattir burada oturuyorum ve arkadaşlarım çay bile alamıyor. Bu günler güzel günler değil, bazıları güzel günler diyor ama aslında bu günler yeterli değil” dedi.
“ÇAY MAĞAZASI İŞLETİYORUM ANCAK ÇAYDA ARTIŞ YOKTU”
Çay ocağı işleten Şentürk Toptaş şunları söyledi:
“Çay dükkanı işletiyorum ve son 3 aydır fiyatlarda büyük bir artış var ve bir paket çayın fiyatı 85-90 lira yani yarım kilo. Evet bunu vatandaşa nasıl yansıtacağız, doğal olarak size. yansıtamıyor. Vatandaşın cepleri boş ve akrep girip paralarını alıyor. Biz bunu yaptık. İster istemez acı çekiyoruz, çekmek zorundayız. Alırken primle alıyoruz ama ürettiğimizi sattığımızda satıyoruz. Zam yapmadan satıyoruz, sadece çayla bitmiyor bu iş, elektriğe yüzde 300 zam geldi, tüp fiyatları yine yüzde 300-400 arttı, kiralar fırladı, tüm masraflar arttı. Aldığımız şekerin fiyatı 50 lira şimdi 150 lira hangisini alalım şu anda vatandaş bir çay içip çıkıyor arkadaşına çay alamıyor bugün 4 çay vatandaşa 20-30 liraya mal oluyorsa vatandaş alıyor Bu parayla evine ekmek götüren ve artık çayı olmayan bir kişi, “Maalesef ısmarlama işler bitti ve bitirdiler.”
“NE YAPMALIYIZ? KAPATMALI MIYIZ?”
Çayhane müdürü Şemiye Koç şunları söyledi:
“Çay dükkanı işletiyorum ve bu yıl 4 zam oldu ve artışlar yüzde 20’den az değil ve çok değerli, artışları biz yansıtamıyoruz, nasıl yansıtabiliriz, müşterinin yarısı kadar masraf. Hayat çok. Zor ve tüp oldu, bugün 550 lira, elektrik fazla ve yazık.” Bu bizi maliyetten kurtarmıyor ama ne yapmalıyız? Kapatmalı mıyız? Parasız böyle çalışıyoruz kardeşim. Eskiden masaya biri oturduğunda yoldan geçenleri çaya davet ederdi, şimdi bir bardak çay içip çıkayım diye bir yere saklanıyor ve adam artık o çayın parasını ödeyemiyor. Eskiden 1 liraydı, maaşı da “Yeterdi ama maaşı yetmeyince çayı azaltmaya başladı, çünkü çay zevk meselesi ama kendisi içiyor, sipariş edemiyor” diğeri.”
“FİRMALARIN ÇAY SATIŞI YÜZDE 80’E KADAR ARTTI”
Çayhaneye gelen Öztürk Okumuş şunları söyledi:
“Çay güzel ama fiyatlar her geçen gün arttığında doğal olarak bütçeyi zorluyor ve burada oturduğumuzda arkadaşlarımızla ve ailemizle birlikte 50 bardak çay içiyoruz, bu çok para kazandırıyor ve eğer onlar da Bugün 6 liraya çay içiyoruz, vatandaşı zorluyor. Esnaf da kazanmalı, biz de kazanmalıyız ama 6 lira.” lira bize çok fazla. Evet çayda yine yüzde 15’lik bir artış oldu ve bu yıl çaydaki artış yüzde 70-80’lere ulaştı. 55 liraya aldığımız çay şu an 85 liraya ulaştı ve vatandaşlara çay alırken herhangi bir zam yapılmıyor ama maalesef firmalar çay satarken çayın fiyatına zam yapıyor. “Fiyatı artırıyorlar. Eskiden olduğu gibi çay sipariş edemiyoruz ve kaçmak zorunda kalıyoruz, arkadaşlarımıza çay ikram edemiyoruz çünkü paramız değerliydi, çay uygundu ama şimdi ne paramız ne de çayın fiyatı uygun. “
“AMA ÇAY DEĞİL, ARTIK ÇEŞMEDEN SU İÇİYORUZ”
Emekli Durmuş Saraç, “Çaydır, 6 liradır, artık o çayı içebilir misiniz? Biz artık çay değil su içiyoruz, çeşmeden doldurup içiyoruz. Çarşıda dolaşıp vakit geçirip gidiyoruz” dedi. evde çay içersin.” Emekli Mirza Karaçam, “Üç arkadaşa nasıl çay içirebilirsin? Üç arkadaş gelse 15 lira yani iki ekmek fiyatı. Çay sipariş edemiyoruz, zor durumda kalırsak, çay içemeyiz” dedi. sadece bir çay içebiliyoruz. Eskiden 1 kilo çay alıyorduk, 3 aya yetiyordu, şimdi 4 ay içmek zorunda kalıyoruz. Yarım kilo çay alıyoruz, o da sıkıntı.” Çayhanede oturan bir vatandaş ise, ‘Evet çay içiyoruz ama artık çay yok. Evet, zamları sormayın, artık bu işler yürümüyor ve geçmiyor.”
“ALLAH SONUNUZU MUTLU EYLESİN”
Çayhane müdürü Ağzem Yurdakul ise, “Bu sene işler yolunda gitmiyor. Her şey kıymetli, çay, şeker, tüpler kıymetli ve insanların parası yok ve herkes birbirine bakıyor ve gelip benden cep isteyen oluyor” dedi. para ve benden hamur işleri almamı istiyorlar ve üç bardak çay içen adam artık bir oldu.” Çay içer. Bakın tüpte vergi var. Tüp 550 lira. Buradan 15 günde bir tüp alıyorum. Aylık 1.100 lira tutuyor. Çay 6 lira. 3 liraya 5 liraya alıyoruz. 3 lira ve 5 lirayı çöpe atıyor. Ne yapmalıyız? Adamın yakasından mı tutalım yoksa canını mı alalım? Adamın parası yok. “Allah’ın sonu hayırlı olsun” dedi.
Emekli vatandaş Nihat Azizağaoğlu, “Emekliyim ve kendi çapımda şiir yazarıyım, zaman zaman şiirler yazıyorum ve bir sürü şiirim var ve bunları paylaşmak istiyorum” diyerek şu şiiri okudu:
“Tartılar hilelerle dolu, yeteri kadar fakirleri düşün/ İthal edip un ve şeker tüketiyoruz, yeterince fakirleri düşün/ 300 kiloyu aşan yağ, makarna ve bulgur devrini atladık/ Köylüler yaylaları, dağları terk etti , düşün yeter fakirleri/ Birileri açlıktan ölüyor Bir sürü can, mazot gören yanar / Zenginler fakirin durumunu nasıl anlasın, fakirleri biraz düşün / Kalplerde burukluk var , kalpte yara, en düşük kira on bin / Fakirlerin durumunu sorma, çünkü, bir süre fakirleri düşün.
